Kỹ thuật dịch Nhật - Việt
Cách dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt – Kỳ 36 – Kỹ năng check phần 16
Việc người check phải luôn đảm bảo bản dịch đúng và chuẩn so với bản gốc khi check bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt để không khiến người đọc khó hiểu. Đặc biệt là đối với những từ viết tắt. Đối với những từ này thì khi check chúng ta cần làm như thế nào?
Ở Kỳ 26: Kỹ năng check phần 6 chúng ta đã nhắc đến việc thống nhất tên danh từ khi dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt. Nhưng đối với những từ viết tắt thì khó hơn, đôi khi đây là những thuật ngữ, hay những từ nói về đặc điểm văn hóa. Đối với những từ này khi check chúng ta cần thêm chú thích vào để người đọc dễ hình dung và dễ hiểu hơn.
18. Dịch kèm chú thích
Nhìn chung khi thêm chú thích vào bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt khiến người đọc dễ hiểu. Việc thêm chú thích này đôi khi còn phụ thuộc vào ngữ cảnh và đối tượng, vì thế, khi quyết định thêm chú thích cho một cụm từ hay từ nào đó thì người check cần xác định rõ thể loại văn bản mà mình dịch đang thuộc thể loại nào, sẽ được đăng tải trên phương tiện nào, và ai sẽ là người tiếp nhận kiến thức của vản bản đó.
Để rõ hơn chúng ta cùng xét đến ví dụ sau:
Ví dụ:
You can see it served as a kamameshi-style or gomokumeshi-style dish at several restaurants.
Bạn có thể nhìn thấy món ăn này được phục vụ theo phong cách kamameshi hoặc theo phong cách gomokumeshi tại một số nhà hàng.
- Phân tích: dễ dàng nhận thấy người đọc sẽ hoang mang với cụm từ “kamameshi-style” và “gomokumeshi-style”. Kamameshi và gomokumeshi là cách nấu cơm theo phong cách Nhật, đối với những người đã biết về văn hóa thì có thể họ đã quen với những từ này, nhưng nếu đối với người đọc phổ thông, những người chưa từng nghe qua thì họ sẽ không biết được hai từ này có nghĩa là gì.
- Chúng ta có thể dịch ra như sau: Bạn có thể nhìn thấy món ăn này được phục vụ theo phong cách kamameshi (cơm trộn nấu nồi thiếc) hoặc theo phong cách gomokumeshi (cơm chiên) tại một số nhà hàng.
Một lưu ý khác là khi chú thích trong bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt sẽ có rất nhiều cách chú thích khách nhau. Chẳng hạn như:
- Chú thích được đặt trong ngoặc sau cụm từ cần chú thích
- Chú thích được liệt kê dưới đoạn văn có từ cần chú thích
- Chú thích được tổng hợp và đặt ở cuối văn bản
- Chú thích dưới từng trang
Tuy nhiên, đối với những bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt dành cho nhữn độc giả có chuyên môn về lĩnh vực của bài dịch thì người dịch và người check sẽ không cần phải thêm chú thích và tất cả các từ chuyên ngành. Vì lúc này, đối tượng đọc có chuyên môn và sẽ hiểu được những thông tin chuyên ngành có trong bài dịch.
19. Dịch trên Microsoft PowperPoint
PowerPoint là một software khá quen thuộc với các công ty và được ứng dụng rộng rãi. Powerpoint rất tiện lợi vì nó là phần mềm có thể sử dụng offline, làm tài liệu vừa có cả video và hình ảnh. Các công ty thường tạo các tài liệu nội bộ, hay các tài liệu giới thiệu công ty đến khách hàng trên phần mềm này.
PowerPoint không khó sử dụng, nhưng để check một bài dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt trên phần mềm này chúng ta cần chú ý một số đặc điểm sau:
- Layout có bị lệch hay không?
- Các đầu dòng có thống nhất với nhau không (cùng là danh từ/cụm danh từ hoặc cùng là động từ/cụm động từ…)?
- Kích thước chữ có tương đương với bản gốc hay chưa?
- Có nội dung nào bị dịch sót hay không (nội dung trên hình ảnh, phần ghi chú…)?
a. Đối với layout bị lệch:
Nguyên nhân có thể là do độ dài câu, số lượng chữ trong câu tiếng Nhật và câu tiếng Việt khác nhau. Người dịch và người check cần lưu ý rằng file PowerPoint sẽ có những hạn chế về số lượng chữ trong một trang hoặc một khung. Nếu câu dài bất thường, hãy chỉnh sửa câu dịch bằng cách tìm lược bớt những phần dài dòng, dư thừa, hoặc chỉnh size chữ, chỉnh khung, v.v… sao cho phù hợp.
Đặc biệt, nếu dùng các công cụ dịch hỗ trợ (Trados, v.v…), trước khi nộp bài, người dịch và người check cũng cần kiểm tra đối chiếu giữa file gốc và file dịch xem layout có vấn đề gì hay không.
b. Đối với việc thay đổi kích cỡ chữ:
Có những trường hợp cần chủ động thay đổi kích cỡ chữ do nếu tuân theo cỡ chữ gốc, nội dung văn bản không vừa với trang hoặc khung văn bản. Trong những trường hợp đó, khi nộp bài cần báo cáo lại lý do thay đổi cỡ chữ.
Đối với file PowerPoint khi dịch tiếng Nhật sang tiếng Việt, người dịch và người check có thể thêm phần chú thích cho từ hoặc cụm từ ở phần Note ở mỗi slide (nếu cần). Nên hạn chế việc chú thích lên trên nội dung trong slide vì các file Powperpoint thường sẽ bị giới hạn về số chữ.
Green Sun Linguist Team
(Còn tiếp)
Xem thêm:
